Fetisjisme

Over een periode van ten minste zes maanden zijn er

  1. herhaalde, intense en seksueel opwindende fantasieën of seksuele aandrang of handelingen geweest die betrekking hebben op niet-levende objecten (bijvoorbeeld vrouwenondergoed) ; en zijn
  2. deze fantasieën, seksuele aandrang en handelingen gepaard gegaan met ernstig persoonlijk lijden of met negatieve gevolgen op beroeps-, sociaal vlak of op een ander levensdomein.

Het fetisjistisch gebruik van vrouwenkleren door mannen wordt als een aparte parafiele stoornis (transvestitisch fetisjisme) gezien, indien ook hier aan alle parafiliecriteria voldaan is.  Het gebruik van objecten die zijn ontworpen voor genitale stimulatie (bijvoorbeeld vibrator) wordt expliciet uitgesloten als criterium om van een fetisjistische stoornis te kunnen spreken. Het loutere gebruik van een fetisj voor seksuele doeleinden is niet parafiel. Fetisjisme op zich is zelden de enige aanleiding om hulp te zoeken.  Mensen die gewend zijn een fetisj voor seksuele doeleinden te gebruiken, kunnen hier perfect tevreden mee zijn, indien er geen relationele of andere nadelige gevolgen zijn.

Toch kunnen er aan fetisjisme problemen verbonden zijn die wel contact met hulpverlening zinvol maken.  Fetisjistische parafilie kan zeer hardnekkig zijn en de persoon gedurende zijn hele actieve seksuele leven begeleiden. Het fetisj speelt een rol bij masturbatiefantasieën en wordt dan gebruikt om te opwinding op te voeren. Daarnaast kan de persoon de fetisj ook willen gebruiken in de seksuele partnerrelatie.  Als de partner daar niet van houdt, kan dit erg lastig zijn. Sommige fetisjisten drijven hun wil toch door. Zo kan fetisjisme ook een sadistisch tintje krijgen. Veelvoorkomende fetisjen zijn plastic, rubber, schoenen, leder en haar.

Bijzondere vormen

Luierseks / nursing

De luier is wel de meest 'infantiele' fetisj.  Hij kan de specifieke functie van fetisj hebben, maar het gedrag kan ook kaderen in een breder verlangen om zich af en toe als een baby te gedragen of als zodanig behandeld te worden.  De parafilie kan individueel beleefd worden bij masturbatierituelen of bij een gespecialiseerde prostituee.  Indien de partner erbij betrokken wordt, kan dit tot spanningen leiden.  Het luieren of ander babygedrag kan ook een (strafbaar) exhibitionistisch karakter krijgen, wanneer de persoon zich als zodanig in het openbaar vertoont om de opwinding te verhogen.  

Partialisme

Partialisme is een fetisjistische parafilie waarbij het fetisj geen levenloos object is maar een bepaald lichaamsdeel.  Ook hier is het belangrijk om alle criteria zorgvuldig na te gaan, vooraleer men van een partialistische parafilie spreekt.  Veelvoorkomende fetisjen zijn borsten (bv. heel grote borsten), benen, haar, oren en tenen.  Soms komen ook geamputeerde lichaamsdelen of zwaarlijvigheid als fetisjistische interesse voor.  Partialisme kan met sadomasochistische neigingen samengaan.  Dit is bijvoorbeeld nogal eens het geval bij voetfetisjisten (bv. voeten likken, voet op het hoofd zetten, zich op voeten van nietsvermoedende voorbijgangsters storten, …)