Verhaal in twee varianten

Preventiegedachte in hulp aan plegers van seksueel grensoverschrijdend gedrag

Bij preventie van seksueel misbruik wordt gewoonlijk gedacht aan “voorkomen van herhaling”.  Maar echte preventie is ook voorkomen, nog voor er misbruik gepleegd is.  Deze gedachte is nog vrij nieuw in de daderhulpverlening.

Onze Amerikaanse collega’s hebben een beroepsfederatie die iemand vrijgestelt om rond preventie te denken en te werken.  Joan Tabachnik schreef naar aanleiding van een groot schandaal in de sportwereld, een verhaal over preventie.  We vertaalden het en hieronder kan je het lezen.  Het zal ook op onze preventiepagina’s gepost worden.

Roxanne is een fictieve 27-jarige moeder van de  zesjarige Sarah.  Roxanne is sinds de geboorte van Sara een alleenstaande moeder, maar eindelijk heeft ze de "liefde van haar leven" gevonden, de 35-jarige Justin.  Hij heeft een vaste baan, drinkt alleen tijdens de weekeindes en lijkt Sarah wel te verafgoden.  Hij speelt graag met haar en is zelfs bereid op haar te passen, wanneer Roxanne een vriendinnenavond heeft. Eerlijk gezegd, met Justin lijkt het wel te mooi om waar te zijn.

Zes maanden geleden beslisten Roxanne en Justin dat ze klaar waren om een volgende stap in hun relatie te wagen, namelijk samenwonen.  Justin betaalt het grootste deel van de huur- en gasrekening.  Ook financieel gaat het Roxanne dus nu voor de wind.  Ze hebben zelfs al over een huwelijk gesproken, zodat Roxanne en haar vriendinnen begonnen te gissen, wanneer Justin “de vraag echt zal stellen”.

Sarah was zo blij toen Justin introk.  Ze heeft haar vader nooit gekend en voelde zich altijd jaloers, wanneer ze haar beste vriendin met haar vader in hun voortuin zag spelen.  Ze hoopte stiekem dat haar moeder en Justin gauw  zouden trouwen.

Drie weken geleden werd Roxanne wat ongerust, omdat Sarah plots was beginnen bedwateren.  Het was jaren geleden dat ze dat gedaan had.  Sarah leek ook bijzonder aanhankelijk voor het slapengaan, precies of ze niet welterusten wilde zeggen en niet alleen naar haar slaapkamer wilde gaan.  Roxanne moest bij haar komen liggen, vooraleer ze naar bed wilde gaan.

Een keer merkte Roxanne dat er in Sarahs bed een sigarettengeur hing.  Roxanne rookte niet, enkel Justin deed dat.  ‘s Ochtends vroeg ze Justin of hij in de kamer van Sarah was geweest, maar hij schudde zijn hoofd en keek alsof ze gek was.  Toen Justin een andere avond laat thuis kwam, werd Roxanne wakker en hoorde ze de deur van Sarahs kamer kraken.  Ze vond dat vreemd, want Sarah stond bijna nooit op om naar de badkamer te gaan in het midden van de nacht.  Nog een andere keer vond Roxanne Justins schoenen onder Sarahs bed.  "Dat is vreemd," dacht Roxanne, "nou ja, misschien was Sarah met haar poppen aan het spelen en gebruikte ze Justins schoenen. "In een wereld waarin preventie voorrang krijgt, zou  misschien, heel misschien, het volgende kunnen gebeuren.

Op televisie hoort Roxanne een expert uitleggen hoe veel mensen denken dat zedenplegers griezelige viespeuken zijn die rond speeltuinen sluipen.  Maar in feite kennen meer dan 70 procent van de plegers de kinderen die ze misbruiken, en werden ze door hun slachtoffers graag gezien.  Preventie van seksueel misbruik vraagt dus dat ouders, grootouders, buren stilstaan bij signalen van problematische gedrag door een  huisvriend, vader, oom, een andere kennis of een familielid, …  Een buikgevoel dat er iets niet in orde lijkt met het seksuele gedrag van iemand die je goed kent, mag je ernstig nemen.  Het is niet gemakkelijk om onder ogen te zien dat iemand die je vertrouwt, een kind kan misbruiken.  En het is nog moeilijker om met je twijfels naar buiten te komen.

Wat had Roxanne anders kunnen doen ?  Wanneer Roxanne de sigarettenrook in Sarahs bed opmerkt, flitst door haar hoofd : "Wat zou Justin in de slaapkamer van Sarah hebben moeten doen  zonder dat ik ervan wist?. Er moet een verklaring zijn.  Misschien wilde hij haar gewoon toedekken die nacht en ik wist het niet.  Ik zal het eens aan Sarah vragen."

Wanneer Roxanne het aan ​​Sarah vraagt, kijkt haar dochter weg en zegt niets.  Wanneer Roxanne haar ​​opnieuw vraagt of Justin ooit ’s nachts op haar kamer is gekomen, antwoordt ze zachtjes : “nee”.. "Zie je wel," denkt Roxanne,: "Justin is zo goed voor Sarah. Hij is dol op haar en zij geniet ervan om tijd met hem door te brengen.  Eindelijk heb ik de man van mijn dromen gevonden.  Alles loopt op wieltjes.  Ik ga misschien met hem trouwen. Ik hou van Justin.  En toch … ik kan niet stoppen om hierover na te denken."

In een nieuwe reportage op televisie hoort Roxanne enkele dagen later de volgende uitleg :  "Een van de meest verontrustende vaststellingen die bij onderzoek van grote  misbruikschandalen steeds weer gemaakt wordt, is dat veel mensen reeds een vermoeden van misbruik hadden en er niet mee naar buiten gekomen waren. Ze bleven passieve toeschouwers en lieten het aan de slachtoffers over om te spreken.  Bedenk hoeveel leed had kunnen worden voorkomen, indien slechts een van de volwassenen de moed had verzameld om zijn twijfels ter sprake te brengen.

Roxanne voelt opeens alsof ze een schop in haar maag krijgt.  "Hoe vaak heb ik al een vies gevoel over Justin gehad ?  Ik blijf het maar uit mijn hoofd zetten en toch houdt mijn twijfel  niet op.  Bij die schandalen keken mensen de andere kant op en  nu vraag ik me af of ik ook wil wegkijken ?  Het is onmogelijk dat Justin … en toch … ik moet hierover kunnen praten met iemand."

De volgende dag luncht Roxanne met haar vriendin.  "Heb je even tijd voor mij ?  Dit gaat vreemd klinken, maar ik kan het gewoon niet uit mijn hoofd krijgen  ...", en ze vertelt wat haar bij Justin is opgevallen.  Ze eindigt met : "Ik weet zeker dat ik me zorgen om niets maak, … ja toch ?"  Haar vriendin kijkt verbaasd.  "Ik kan niet geloven dat je dit zegt.  Justin kwam mij altijd een beetje griezelig voor.  Ik heb je dit nooit verteld, maar ik zag hem ooit een 13-jarig meisje op een vreemde manier aanraken. Ik heb er toen niets bij gedacht, maar het was vreemd.  Een andere keer hoorde ik hem bij jullie thuis zeggen dat Sarahs kontje zo leuk stond in haar strakke spijkerbroek.  Ik dacht dat het iets onbelangrijks was, en dus heb ik het je niet verteld.  Maar het leek me wel ongepast."

Twee dagen later kwam Justin weer midden in de nacht thuis.  Roxanne was deze keer wakker gebleven.  Opnieuw was er dat knarsen van Sarahs deur.  Roxanne stormde de kinderkamer in en zag Justin naast Sarah op bed liggen.  Hij stond onmiddellijk op en schreeuwde : 'Wat doe jij hier ?  Ik was Sarah aan het toedekken."  Justin had duidelijk gedronken.  Roxanne dreigde ermee om de politie te bellen, tenzij Justin onmiddellijk vertrok.

Toen ze er met Sarah over sprak wat er juist gebeurd was, zei Sarah dat Justin al vaak in haar kamer was gekomen de afgelopen tijd.  Hij maakte haar altijd wakker, kwam naast haar liggen, en zei dan steeds weer dat zij zo bijzonder was.  Hij rook altijd vervelend naar alcohol.  Hij kuste haar dan en wreef over haar rug.  Wanneer Roxanne vroeg of hij haar op haar intieme plek had aangeraakt, zei ze : "nee".  Maar ze haatte het dat hij binnenkwam en kon achteraf niet in slaap vallen uit vrees dat het weer zou gebeuren.  Roxanne zei : "Liefje, het spijt me zo dat dit gebeurd is.  Hij zal het nooit meer doen.  Ik beloof het.  Ik zweer het."

Toen Roxanne die nacht wakker lag in bed, kon ze haar woede nauwelijks intomen.  "Maar, ten minste kon ik het stoppen vooraleer er echt iets verschrikkelijks gebeurd is.  Het had kunnen aflopen zoals zo vaak in die misbruikschandalen.  Gelukkig heb ik mijn buikgevoel gevolgd.  Gelukkig heb ik er met iemand over gesproken.  Gelukkig heb ik niet gezwegen !!!"


Zo zouden we vooruitgang boeken in het voorkomen van seksueel misbruik van kinderen.

Joan Tabachnik

(vertaling I.T.E.R.)